Iedere vrouw dient zich door haar zorgverlener, gehoord en gesteund te voelen op ‘haar’ weg naar het moederschap!

Mijn doel is dat er meer aandacht is voor de emotionele en mentale gezondheid van vrouwen die een kind krijgen.
Ook wil ik inzicht geven in de gevolgen voor vrouwen die steun van de zorgverlener hebben gemist.
Binnen de verloskundige zorg moet er meer aandacht zijn voor de beleving van vrouwen tijdens de zwangerschap, bevalling,
kraamtijd, het verloop van het herstel en het ‘vroege’ moederschap! En dat geldt vooral ook in de ziekenhuizen.
Elke vrouw is kwetsbaarder op ‘haar’ weg naar het moederschap. Daarbij komt dat vele vrouwen zich niet altijd uitspreken wanneer zij zich anders lijken te voelen dan het ​roze wolkjes verhaal ons schetst​. De aandacht moet er dus niet alleen zijn voor vrouwen met mentale of sociale problemen in de anamnese, maar voor iedere vrouw!
Ik vind dat het ‘normaal’ moet zijn dat vrouwen een gevoel ervaren van ​gehoord, gezien en serieus genomen​ worden. En dat zij samen met de zorgverlener beslissingen nemen met betrekking tot hun gezondheid en die van hun kindje.
‘Shared decision making’ en ‘autonomie’ mag standaard plaats gaan vinden binnen de geboortezorg.
Vrouwen die een negatieve ervaring hebben met betrekking tot de zwangerschap, bevalling, kraamtijd of het moederschap geven o.a. aan dat negatieve ‘events’ ze zijn overkomen en zij zich machteloos voelden staan!
“Ze namen mijn baby mee naar de behandelkamer. Ik riep, wat gaan jullie met haar doen. Ik wil zien wat jullie met haar doen?
Niemand gaf antwoord, ik voelde mij machteloos, niet relevant op dat moment. Daar lag ik dan, ik voelde mij buitengesloten!”
(Moeder van het onderzoek ‘Steun tijdens de zwangerschap, bevalling en daarna’).
“Ik was de dag ervoor uitgerekend. De verloskundige zei: ik heb je meteen even gestript. Er was helemaal geen reden om dat te doen. Sterker nog, ze heeft het niet niet gevraagd! Ik was in shock! Het maakt mij nog steeds boos als ik eraan denk.”​ ​(Mama C, 6 jaar post partum).

Zwangerschap, bevallen, de kraamtijd en het moederschap brengen verandering met zich mee en kunnen om een groter aanpassingsvermogen vragen. Dit valt niet altijd mee. De behoefte aan steun kan dan groter zijn dan de vrouw van zichzelf gewend is. De ene vrouw zal alleen worstelen met haar gevoelens en de ander zal vaker op consult komen. (1)
De ondersteunende rol van de zorgverlener moet, gezien de klachten van vrouwen in de gemeenschap, onder de loep worden genomen.
Wel of niet gesteund voelen door de zorgverlener lijkt een belangrijke factor bij zowel een positieve als een negatieve
ervaring.
Stress, angst, gevoelens van machteloosheid tijdens een heftige gebeurtenis of het ervaren van een traumatische bevalling spelen een grote rol bij het ontstaan van een postpartum depressie: “de meest voorkomende aandoening bij nieuwe moeders” (2).
Maar ook het ontwikkelen van een burn-out of zelfs een posttraumatisch stresssyndroom zijn niet onbekend na een negatieve ervaring rondom ‘de geboorte van een moeder’. (3)

Gelukkig besteden steeds meer zorgverlener aandacht aan dit probleem en wordt er steeds meer Wetenschappelijk onderzoek gedaan.

Het krijgen van een kind wordt zwaar onderschat. Zowel psychisch als lichamelijk.
Van vrouwen wordt verwacht dat zij tenminste weer 100% zijn na 12 weken verlof, maar dat is niet voor iedereen haalbaar. Ik had achteraf gezien langer dan 6 weken na mijn bevalling behoefte aan zorg. Ik was eigenlijk al te ver in mijn depressie en te druk met mijn baby, dat ik geen hulp ingeschakeld heb. Ja het hele gebeuren heeft een grote impact”
​(Moeder uit het onderzoek Steun tijdens de zwangerschap, bevalling en daarna).

Ik ben er erg van geschrokken hoeveel vrouwen aangeven, dat zij steun van een geboorte-zorgverlener hebben gemist!
‘Niet serieus genomen voelen’ is een veel geuite klacht, net als de klacht dat artsen en protocollen de behoefte of wensen van de vrouw ‘overrulen’. Dit zijn acties waardoor vrouwen zich niet gehoord, bang of zelfs onveilig voelen bij hun zorgverlener. De negatieve gevolgen die zij omschrijven zijn naar om te lezen!
Conflicten tussen de zorgverlener en de zwangere of barende vrouw ontstaan. Steeds meer vrouwen komen op voor wat zij denken dat goed is voor zichzelf en hun kindje. Dat betekent niet dat de moeder haar kindje bloot wilt leggen voor gevaar. Er is sprake van een arts-moeder conflict (4) .

Als zorgverlener is het belangrijk om daarover te kunnen praten, zonder druk op de vrouw te leggen. Maar wel ‘open en eerlijk’ te communiceren en te informeren. ‘Knowledge is power’ en “Communication can be the key to solving the problem of women wanting to birth outside the system.” (5)

Ik geloof dat er geen zorgverlener bestaat die bewust een traumatische ervaring nastreeft. Maar bewustzijn is wel
wat er meer moet komen om verandering plaats te laten vinden. Het is tijd om klachten serieus te nemen en inzicht te krijgen. Verbeterpunten moeten in de praktijk worden uitgewerkt en doorgevoerd!

  1. ​Determinants and underlying causes of frequent attendance in midwife-led care: an exploratory cross-sectional
    study | Janneke T. Gitsels-van der Wal, Angelo Hooker, Britte van Weert e.a.
  2. Trimbos instituut
  3. ​Women’s Perceptions of Living a Traumatic Childbirth Experience and Factors Related to a Birth Experience | Julián
    Rodríguez-Almagro e.a.
  4. ​Birthing outside the system;Trauma and autonomy Dr. M.Hollander
  5. ​Birthing outside the system;Trauma and autonomy

Want de gevolgen die vrouwen omschrijven zijn heftig en wij kunnen er als zorgverlener verandering in brengen. Als ervaringsdeskundige herken en erken ik de klachten die vrouwen met mij delen. Met drie stressvolle medische zwangerschappen heb ik onzekere perioden gekend.
Dat jij je veilig, vertrouwd en gesteund voelt door je zorgverlener vind ik een hoofdzaak. Met heldere informatie en steun kunnen vrouwen gezonde keuzes maken. Wees daarin, als zorgverlener, een betrouwbare begeleidende en ondersteunende factor voor je patiënt.
Luister ‘Actief’ naar vrouwen en geef advies op maat.
Mijn ervaringen hebben mij gemotiveerd om een vragenlijst te ontwerpen, waarmee ik inzicht wil geven in de ervaringen van vrouwen in Nederland met steun door hun geboorte-zorgverlener, wat de bepalende factoren zijn voor een positieve of een negatieve ervaring, welke impact het gedrag van zorgverleners op de ervaring van vrouwen in Nederland heeft en welke verbeterpunten uit het onderzoek naar voren komen, maar ook inzicht geven in de verbeterpunten die vrouwen in Nederland zelf aandragen!
De eerste 70 resultaten zijn binnen en zijn schokkend. We moeten hier met zijn allen in de geboortezorg wat aan doen, want de impact die het missen van steun kan hebben op een vrouw, wordt o.a. als “heftig en traumatisch” omschreven.
Een vrouw vergeet haar bevalling haar leven lang niet meer.

#Mamayoumather #Mothersmather #sta-opvoorvrouwen

Warme groet,
Marjorie Eveling-Feller
Ervaringsdeskundige | Obstetrisch verpleegkundige

De vragenlijst ‘Steun tijdens de zwangerschap, bevalling en daarna’ is tot 06-07-2020 in te vullen.
Delen is welkom.

Klik hier voor de vragenlijst in het Nederlands.
Klik hier voor de vragenlijst in het Engels