Het is niet te hopen dat het jou overkomt, maar toch is het beslist geen uitzondering: je kindje wordt te vroeg geboren, of de gezondheid van je baby is zodanig dat hij/zij moet worden opgenomen op een afdeling neonatologie.
Een baby die geboren wordt na een zwangerschap van minder dan 37 weken (dus meer dan drie weken voor de uitgerekende datum) is prematuur. Een baby die geboren wordt na een zwangerschap van minder dan 32 weken heet extreem prematuur. Die kindjes worden meestal opgenomen op een speciale intensive care-afdeling voor pasgeborenen. In 10 ziekenhuizen in Nederland is zo’n intensive care-afdeling (NICU). Maar het kan ook zijn dat er iets anders aan de hand is: de artsen denken misschien aan een aangeboren afwijking, of je kind kan een infectie hebben of iets dergelijks. Afhankelijk van de ernst daarvan wordt het kind opgenomen op de afdeling van een algemeen ziekenhuis of in een van de gespecialiseerde centra.
Als je kind geboren wordt in een algemeen ziekenhuis en het moet worden overgeplaatst naar een NICU, gebeurt dat met een speciaal daarvoor ingerichte ambulance, en de specialist van de NICU komt daarvoor mee. Als het enigszins mogelijk is en ook wenselijk voor de moeder, wordt ook zij overgeplaatst naar dit ziekenhuis, zodat ze in de buurt is van haar kind. Maar als de moeder na de bevalling naar huis zou mogen, mag dat natuurlijk ook. Veel ouders kiezen er dan voor om naar een Ronald McDonaldhuis te gaan, als het ziekenhuis ver van hun woonplaats is.
Een baby die op een neonatologieafdeling moet worden opgenomen bevindt zich in een totaal andere situatie dan je je had voorgesteld. Het ligt in een couveuse: meestal een gesloten couveuse waar het verzorgd kan worden door de deurtjes in de zijwanden. De zijkanten kunnen ook worden opengeklapt zodat je je kindje beter kunt aanraken, en zodra het enigszins stabiel is, mag het eruit en tegen je aan liggen, liefst tegen je blote borst, met een warme molton over jullie heen om de baby op temperatuur te houden. Dat is genieten voor ouders en kind! Er zijn trouwens ook “open couveuses”, ook wel “open bedjes” genoemd, soms met een warmtelamp erboven.
Het is een onzekere tijd voor jullie. Voor jou, als vader of moeder, is het allemaal anders dan je verwacht had. Niet alleen moet je kind in het ziekenhuis blijven, er is ook angst: komt het allemaal wel goed? Zal mijn kind het overleven, en houdt het gevolgen over aan deze spannende tijd? Natuurlijk is een kindje dat na 24 zwangerschapsweken geboren wordt, kwetsbaarder dan een kind dat na 36 weken ter wereld komt, maar dat zijn statistische gegevens. Het gaat er nu om, hoe het met jouw kind gaat, en daar geven statistieken geen antwoord op.
Gelukkig kun je tegenwoordig veel voor je kind doen. Als het even kan, kan de moeder haar moedermelk afkolven: borstvoeding is zeker voor een kwetsbaar kind het allerbeste. En zolang je kind niet aan de borst kan drinken, kan het jouw voeding wel via de sonde krijgen! Maar mocht je geen moedermelk kunnen of mogen geven, er is gelukkig ook goede kunstvoeding.
Je kind ligt aan de bewaking, zodat de verpleging meteen weet of het doorademt, en of het hartje regelmatig slaat. Bij die hele kleintjes is dat namelijk niet altijd vanzelfsprekend door de onrijpheid van de longen. Daarnaast krijgen bijna alle kinderen een neussonde. De hele kleintjes omdat ze eenvoudig nog niet kunnen drinken: ze hebben er de kracht niet voor en ze kunnen het zuigen, slikken en doorademen niet op elkaar afstemmen. Dat moeten ze nog leren. En ook een kind dat ziek geboren wordt heeft vaak niet genoeg kracht om zelf te kunnen drinken. Vaak krijgt het kind een infuus, bij voorkeur via de navel, waardoor medicijnen kunnen worden toegediend. En natuurlijk is er nog veel meer mogelijk, om zo goed mogelijk voor je kindje te kunnen zorgen.
En ook verder kun je veel voor je kind betekenen: de verpleegkundigen zullen jou in de zorg betrekken zodra dat maar mogelijk is. En je kind leert snel genoeg onderscheid maken tussen jouw handen en die van de professionele verzorgers – in positieve zin: “dit zijn de handen die mij koesteren.” Jij kunt je kind het beste troosten: met je stem, en letterlijk door je kind te ondersteunen en het vast te houden, ook op momenten dat het moeilijk is.
In het ziekenhuis is er altijd wel een verpleegkundige die je aan kunt spreken over alles waar jij onzeker over bent. Als er grote problemen zijn, is er meestal een maatschappelijk werkende. Maar als je kind thuiskomt, sta je er alleen voor. De meeste mensen kennen in hun omgeving niemand met wie ze hun zorgen kunnen delen, om de eenvoudige reden dat het bij vrienden en familie niet zo gelopen is als bij hen. Er wordt al gauw gezegd: “je kind is toch thuis? Nu is er niets meer aan de hand.” Maar door de andere start van je kindje is dat vaak niet zo. Maar waarin verschilt je kind van andere kinderen? En is dat allemaal aan die slechte start te wijten?
Bij de Vereniging van Ouders van Couveusekinderen vind je ouders die het wel kennen, om de eenvoudige reden dat ze het zelf hebben meegemaakt. Geen medische adviezen, maar wel menselijke. Mensen die snappen dat je zo supertrots kunt zijn als je kind kan omrollen of later, zonder zijwieltjes kan rijden. Want had je dat ooit kunnen denken?
