Kinderopvang in Nederland

Kinderopvang is een verzamelterm voor verschillende mogelijkheden om kinderen op te vangen, op het moment dat deze bijvoorbeeld niet naar school gaan en hun ouders niet thuis zijn.

Met kinderopvang worden in het spraakgebruik met name de formele vormen van opvang aangeduid, opvang waarvoor betaald moet worden. De informele vormen (gratis opvang door opa/oma/buurvrouw) vallen er meestal buiten. Voorbeelden van kinderopvang zijn gastouderopvang, een kinderdagverblijf (of “crèche”) of na- en buitenschoolse opvang.

Kinderdagverblijf

Een kinderdagverblijf verzorgt kinderopvang voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. De kinderen worden verdeeld over groepen van maximaal 16 kinderen, afhankelijk van de leeftijd. De groepen kunnen horizontaal zijn (een groep per leeftijdscategorie, vaak een groep voor 0 tot 1½ en een groep voor 1½ tot 4) of verticaal (kinderen van alle leeftijden in een groep). Per groep zijn er minimaal twee pedagogische medewerkers. Er zijn ook kinderdagverblijven waar de grens tussen babygroep en peutergroep op 2 jaar ligt.

Peuterspeelzaal

Een peuterspeelzaal is een veel lossere vorm van kinderopvang. Kinderopvangtoeslag wordt alleen verstrekt voor peuterspeelzaalwerk in een kindercentrum (zie de afbakening). In andere gevallen gebeurt de financiering volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning, die door de gemeente wordt uitgevoerd. De peuterspeelzaal is er voor 1 tot 4 dagdelen per week, en heeft minder het doel om in een groep de kinderen op te voeden en meer tot doel kinderen met elkaar te laten spelen. Soms worden peuterspeelzalen omgevormd tot kindercentrum. De peuters worden dan langer opgevangen waardoor hun ouders de gelegenheid krijgen om betaald werk te vinden waardoor ze vervolgens recht hebben op kinderopvangtoeslag. Hierdoor wordt peuteropvang in veel gevallen veel goedkoper dan de huidige peuterspeelzaal. Er komen kinderen tussen de 2 en 4 jaar. Daarna gaan de kinderen naar de basisschool.

Gastouder

Een gastouder is een ouder die kinderen van andere ouders opvangt tegen een vergoeding voor het dragen van de verantwoording voor de kinderen (het is dus geen loon). Gastouderbureaus kunnen verbonden zijn aan kinderopvangorganisaties, maar kunnen ook zelfstandig zijn. Ook gastouders moeten voldoen aan de Wet Kinderopvang. Voor het recht op kinderopvangtoeslag dient de gastouder en het gastouderbureau in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuteropvang (LRKP) geregistreerd staan. In dit register staan de gastouders en gastouderbureaus die voldoen aan de wettelijke eisen.

Naschoolse opvang

De Naschoolse opvang (NSO), soms ook buitenschoolse opvang genoemd, is de opvang van kinderen na afloop van de school. De kinderen worden bij de school afgehaald en krijgen daarna een programma van activiteiten aangeboden, meestal tot ongeveer 6 uur, wanneer de ouders de kinderen op moeten halen.

Naschoolse opvang is er voor de kinderen in de leeftijd van het basisonderwijs, van 4 tot 12 jaar, maar kinderen van 4 tot 9 voelen zich er meestal meer door aangesproken dan kinderen van 10 tot 12. Oudere kinderen vinden het aanbod te saai en willen zelf hun tijd indelen.

Buitenschoolse opvang

Buitenschoolse opvang (BSO), soms ook naschoolse opvang genoemd, is een verzamelnaam van alle professionele kinderopvang, geregeld voor schoolgaande kinderen buiten de schooltijden.

Voor zowel de naschoolse opvang als de buitenschoolse opvang geldt dat deze een direct contact met de school dient te hebben. Er moet overleg plaatsvinden, zodat bijvoorbeeld ook opvang geboden kan worden op de studiedagen van het personeel in het basisonderwijs.

Voorschoolse opvang

Voorschoolse opvang (VSO) is de opvang van kinderen voordat school begint. Vooral ouders die vroeg op de dag gaan werken maken gebruik van deze vorm van opvang.

Tussenschoolse opvang

Tussenschoolse opvang (TSO) is de opvang van kinderen tussen de middag.

Ouderparticipatiecrèche

Ouderparticipatiecrèches worden gevormd door een vereniging van ouders. In plaats van gediplomeerde pedagogische medewerkers leiden hier ouders de crèche. Als gevolg hiervan zijn er betaalde krachten waardoor de maandelijkse ouderbijdrage laag ligt. Per dagdeel draaien er 2 ouders een dienst, en iedere maand komen ze bij elkaar om te vergaderen en te klussen. Veel ouderparticipatiecrèches zijn officieel erkende kinderopvangcentra, waardoor deze ouders in aanmerking komen voor toeslagen.

Ouderparticipatie BSO

De ouderparticipatie BSO is een vorm van buitenschoolse opvang en werkt volgens de principes van de ouderparticipatiecrèche, echter gaat het hier om kinderen van 4 tot 12 jaar en gaat het vaak om naschoolse opvang, dus niet om opvang voor de gehele dag of opvang in de vorm van een peuterspeelzaal.

24- uurs kinderopvang

24-uurs kinderopvang wordt over het algemeen geboden voor kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar. De opvang vindt 24 uur per dag plaats, hetgeen niet wil zeggen dat kinderen er 24 uur per dag blijven. De opvang wordt vooral gebruikt door ouders die in dienstverlenende beroepen werken, maar ook door ouders met andere onregelmatige beroepen.

Pedagogisch beleid

Kindercentra dienen hun pedagogisch beleid vast te leggen in de vorm van een beleidsplan.

Externe links

BOinK, belangenvereniging voor Ouders in de Kinderopvang
KIK, Kwaliteit in Kinderopvang is een samenwerkingsverband van 12 maatschappelijke kinderopvangaanbieders
Branchevereniging Kinderopvang, fusie-organisatie van MOgroep Kinderopvang en de Branchevereniging ondernemers